: درحالي‌كه در كتب مرجع پزشكي، سن بروز سرطان مثانه 60 تا 70‌سالگي ذكر شده است، متخصصان هشدار مي‌دهند كه شيوع سرطان مثانه در ايران بيش از شيوع جهاني آن شده است و سن شروع اين بيماري هم از دهه ششم و هفتم به دهه‌ سوم كاهش پيدا كرده است.

دكتر سيد جليل حسيني، متخصص اورولوژي و رئيس انجمن اورولوژي ايران معتقد است: با توجه به افزايش شيوع سرطان مثانه در كل كشور، بيماراني كه تومور مثانه دارند عمدتاً با علائم پيشرفته به ما مراجعه مي‌كنند، يعني موقعي كه تومور بزرگ شده يا از ديواره مثانه فراتر رفته و به غده‌هاي لنفاوي و نقاط ديگري از بدن سرايت كرده است.

 وي در ادامه با اشاره به مهم‌ترين علت ابتلا به اين سرطان مي‌افزايد: تومور مثانه جزو تومورهاي شايع دستگاه ادراري است. يكي از علل مهم ابتلا به سرطان مثانه و در واقع مهم‌ترين علت آن‌كه در همه منابع علمي به آن اشاره شده، كشيدن سيگار است و اكثريت كساني كه با اين تومور به ما مراجعه مي‌كنند سابقه مصرف سيگار در درجات بالا در آنها مشاهده مي‌شود. رئيس انجمن اورولوژي ايران ادامه مي‌دهد: سيگاري‌ها 4 تا 7 برابر افراد غيرسيگاري به اين نوع سرطان دچار مي‌شوند. چون مواد سمي توليد شده به واسطه كشيدن سيگار بايد از راه ادرار دفع شود، بنابراين، اين مواد سمي براي مدت زيادي در ادرار جمع مي‌شود كه ميزان غلظت آن هزار برابر خون است و با تحليل جداره مثانه باعث ايجاد سرطان مثانه مي‌شود. وي معتقد است: مي‌توان گفت افزايش مصرف سيگار در ايران به‌خصوص در سنين پايين باعث كاهش سن ابتلا به تومور مثانه شده است. همراهي سيگار و مواد‌مخدر برخي ديگر از متخصصان، بر مصرف توأمان سيگار و ترياك به‌عنوان علت افزايش شيوع اين سرطان تأكيد مي‌كنند.

 

دكتر ناصر سيم‌فروش،اورولوژيست و عضو هيأت علمي دانشگاه شهيد بهشتي تهران با اشاره به اين موضوع مي‌گويد: مطالعات در بين بعضي مشاغل مثل رانندگان كاميون نشان داده كه اين افراد به‌علت اينكه سيگار و ترياك را با هم مصرف مي‌كنند، شانس بيشتري براي ابتلا به تومور مثانه دارند ‌خصوصاً چون سيگار 15‌سال بعد عوارض خود را نشان مي‌دهد، بعد از گذشت اين زمان ترك سيگار فايده ندارد و سرطان مثانه هم در اين افراد از نوع سرطان مهاجم خواهد بود. 3 دهه جلوتريم!

 

دكتر علي رازي دانشياراورولوژي دانشگاه علوم پزشكي تهران در رابطه با پايين آمدن سن شيوع اين تومور به‌خصوص در ايران مي‌گويد: سن شايع اين سرطان در كل دنيا دهه ششم و هفتم زندگي است، يعني بين سنين 60 تا 70‌سال. درحالي‌كه در ايران ما متأسفانه چندين سال است با بيماراني مواجه مي‌شويم كه در سنين پايين‌تر به سرطان مثانه مبتلا مي‌شوند و متأسفانه در سابقه اين بيماران مصرف مواد‌مخدر به‌خصوص ترياك به كرات ديده شده است. البته به گفته وي رابطه سرطان مثانه با مصرف ترياك و تأثير آن روي سن بيمار نيازمند يك كار تحقيقاتي است. متأسفانه ما در كلينيك‌ها با بيماران 25 سال به بالا نيز مواجه هستيم كه تعداد آنها كم نيست البته ترياك جزء ريسك فاكتورهاي شناخته شده جهاني نيست ولي در كشور ما به وفور افراد مبتلا به تومور مثانه با سابقه مصرف ترياك ديده شده است. وي ادامه مي‌دهد: اين بيماري در واقع در محيط‌هاي صنعتي، كشورها و شهرهاي صنعتي شيوع بالاتري را دارد. اگر چه امروز ثابت شده كه سيگار عامل سرطان‏زايي مثانه است ولي قرار گرفتن در معرض انگل «شيستوزوماهماتوبيوم» در محيط‌هاي صنعتي كه با لانه‌گزيني در بافت مثانه سبب افزايش احتمال بروز سرطان مثانه مي‌شود، نيز بسيار حائز اهميت است.

دكتر رازي با بيان اين مطالب با اشاره به عوامل خطرناك ديگر تومور مثانه ادامه مي‌دهد: به‌طور كلي قرار گرفتن در معرض مواد شيميايي از قبيل مواد شيميايي موجود در پارچه، لاستيك، رنگ و نقاشي و همچنين مواد شيميايي موسوم به آمين‌هاي آروماتيك ريسك ابتلا به اين نوع سرطان را بالاتر مي‌برد. همچنين قرار گرفتن در معرض داروي شيميايي «سيكلوفسفاميد» كه در شيمي‌درماني از آن استفاده مي‌شود از عوامل ابتلا به اين بيماري به شمار مي‌رود.

 

 افزايش شيوع در زنان دكتر محمد علي زرگر، نايب رئيس انجمن اورولوژي ايران با اشاره به اينكه تا چند سال قبل آمار زنان سيگاري خيلي كمتر از مردان بود و تعداد مردان مبتلا 5 تا 6 برابر زنان گزارش مي‌شد ولي اكنون با بالا رفتن تعداد زنان سيگاري بروز اين سرطان در آنها نيز افزايش يافته است، مي‌گويد: حدود يك پنجم بيماران مبتلا به اين بيماري جان خود را از دست مي‌دهند. همچنين افرادي كه يك بار به اين سرطان دچار شده‌اند شانس بيشتري براي ابتلاي دوباره به آن را دارند.وي در ادامه با اشاره به انواع سرطان مثانه عنوان مي‌كند: سرطان‌هاي مثانه به سطحي، مهاجم و متاستاتيك تقسيم مي‌شوند. خوشبختانه اغلب سرطان‌هاي مثانه سطحي هستند يعني در سطح مثانه رشد مي‌كنند و معمولاً به درمان‌هاي تراش و سوزاندن جواب مي‌دهند ولي متأسفانه 50 درصد از اين سرطان‌ها در سال اول پس از تراشيدن يا سوزاندن مجدداً رشد مي‌كنند، همچنين 15 درصد از اين تومورهاي سطحي بعد از عود عميق مي‌شوند و به داخل مثانه فرو مي‌روند.

 وي ادامه مي‌دهد: براي ايجاد سرطان مثانه 2 تئوري وجود دارد. اگر ما فكر كنيم موادي در ادرار وجود دارد كه اين مواد به هر علتي سرطان‌زا هستند چون با تمام سطح مثانه سر و كار دارند بنابراين تمام قسمت‌هاي مثانه را گرفتار مي‌كنند، ولي به‌تدريج سرطان را در مثانه پخش مي‌كنند، يعني وقتي به قسمت A نفوذ پيدا كردند و آن قسمت توسط جراح تراشيده شد تومور در مرحله بعد ديگر آن قسمت را گرفتار نمي‌كند و به سراغ سطوح ديگر مثانه مي‌رود. اين يك تئوري بود و تئوري ديگر اين است كه يك سلول سرطاني ممكن است از نقطه سرطاني مثانه كنده شده و به قسمت سالم آن برود و در آنجا هم رشد كند. همين يك علامت كافي‌است مشاهده خون در ادرار مي‌تواند نخستين علامت سرطان باشد.

دكتر سيد جليل حسيني در مورد تنها علامت اين بيماري تأكيد مي‌كند: علامت تومور مثانه خونريزي است و بيمار هيچ درد و ناراحتي را احساس نمي‌كند. فقط در مواردي ممكن است تكرر ادرار نيز ديده شود. اين خونريزي چون با ادرار تركيب مي‌شود كمي تغيير رنگ مي‌دهد كه ممكن است فرد به اين مسئله توجه نكند چون در طول زندگي با مصرف آب يا عدم‌مصرف آن رنگ ادرار ممكن است تغيير كند.

 وي اضافه مي‌كند: در مراحل اوليه اين خونريزي كم است و با ادرار رقيق مي‌شود ولي اين بيماري واقعاً علامت ديگري ندارد.رئيس انجمن اورولوژي ايران با اشاره به اينكه اگر بيمار با ديدن نخستين علامت خون در ادرار به پزشك مراجعه كند، تومور در مرحله اوليه تشخيص داده مي‌شود و اقدامات درماني روي بيمار صورت مي‌گيرد، مي‌گويد: در اين صورت بيمار مي‌تواند طول عمر كاملاً طبيعي داشته باشد.

 ما براي درمان تومورهاي سطحي با يك آندوسكوپي يعني با فرستادن دستگاهي داخل مثانه تومور را كاملاً درمان مي‌كنيم ولي در مراحل پيشرفته در اغلب اوقات يا بايد كل مثانه را برداريم يا مجراي ادراري را. گاهي نيز بايد از روده، مثانه بسازيم كه اين براي بيمار بسيار مشكل خواهد بود. چهارمين سرطان شايع در مردان سرطان مثانه چهارمين سرطان شايع در ميان مردان و هشتمين سرطان شايع در ميان زنان است. تخمين زده شده در كشوري كه 250‌ميليون جمعيت دارد سالانه حدود 65‌هزار مورد جديد ابتلا به سرطان مثانه گزارش مي‌شود كه 13‌هزار نفر از آنها به‌علت ابتلا به اين تومور جان خود را از دست مي‌دهند. اين سرطان تقريباً در مردان 5/2 برابر بيشتر از زنان گزارش شده است ولي زنان بيشتر در اثر اين بيماري مي‌ميرند.متخصصان اورولوژي تأكيد مي‌كنند كه تاكنون در منابع علمي در مورد ريسك فاكتورهاي ابتلا به اين تومور عوامل متعددي ذكر شده است كه هنوز تأثير آنها در ابتلا به سرطان مثانه به اثبات نرسيده است.